Sparing tłumaczy, o zdobywaniu tłumackiego doświadczenia oraz o tłumaczeniu fantastyki: obejrzyj festiwalowe spotkania!

W 2021 roku „Odnalezione w tłumaczeniu” odbyło się w formule online. Tym razem ominęła nas przyjemność spotkania się z Państwem osobiście w Gdańsku, ominęła możliwość porozmawiania twarzą w twarz. Jednak dzięki technologii mieliśmy możliwość gościć w Państwa domach i na Państwa ekranach, a zapisy wszystkich spotkań i rozmów, jakie miały miejsce w ramach „Odnalezionego” udostępniliśmy na kanale YouTube Instytutu Kultury Miejskiej. 

Drugi dzień „Odnalezionego w tłumaczeniu” rozpoczął się od rozmowy o seminarium przekładowym, jakie w połowie lat 70. zainicjowała Anna Przedpełska-Trzeciakowska, laureatka tegorocznej nagrody translatorskiej za całokształt twórczości. Podczas spotkania opisała sytuację tłumaczy w czasach cenzury, powody, dla których podjęła się organizacji seminarium translatorskiego i trudy życia codziennego, z którymi musiała mierzyć się jako tłumaczka. O doświadczeniach wyniesionych z seminarium i jego wpływie na późniejszą pracę w zawodzie opowiedzieli Anna Wasilewska i Jan Zieliński. Wspominali początki swojej kariery, przywołali pierwsze zetknięcie się z przekładem, opanowywanie warsztatu pod okiem wybitnych wykładowców i nawiązywanie znajomości, które przetrwały długie lata.

Paweł Frelik, Magdalena Cielecka i Katarzyna Czajka-Kominiarczuk w rozmowie z Tomaszem Majkowskim przybliżyli widzom specyfikę wzajemnego przyciągania się fantastyki naukowej i gier cyfrowych. Opisali początki ich rozwoju, sposób, w jaki były początkowo konstruowane oraz narodziny fandomu science fiction. Podzielili się swoimi osobistymi doświadczeniami z poszczególnymi tytułami oraz spostrzeżeniami na temat apolityczności fantastyki i jej obecności w popkulturze. Spotkanie zakończyła dyskusja o wzajemnej przekładalności tekstów powstających w obrębie tego samego gatunku oraz możliwości i wyzwań, jakie stawia przed twórcami adaptacja powieści science fiction.

Podczas sparingu hiszpańskiego w szranki stanęło dwoje wybitnych tłumaczy literatury. Wojciech Charchalis i Ewa Zaleska zmierzyli się z tłumaczeniem fragmentu tekstu hiszpańskojęzycznego. Rozgrywka rozpoczęła się od odczytania tekstów uczestników, by po chwili zamienić się w dyskusję na temat wprowadzonych przez nich rozwiązań. Jakie wątpliwości towarzyszyły tłumaczom w procesie przekładu? Opowiedzieli także o swoich odczuciach względem oryginału i o rozwoju współczesnej literatury hiszpańskiej.

Każdej edycji Gdańskich Spotkań Literackich towarzyszy publikacja poświęcona teorii przekładu. W tym roku w koedycji Instytutu Kultury Miejskiej i Wydawnictwa Karakter ukazał się zbiór wykładów Tadeusza Sławka Na okrężnych drogach. Tłumaczenie literackie i jego światy. Znajdująca się na okładce wydania wieża Babel jest przenośnią wielojęzyczności, która zdaniem autora może być początkiem, stawiającym przed nami nowe wyzwania. W rozmowie z Magdą Heydel autor wymienił m.in. najważniejsze w jego opinii zadania tłumacza – wśród nich znalazło się zachęcanie do przemyśleń i wzbudzanie wrażliwości na słowa i język.

Serię festiwalowych spotkań dnia drugiego zwieńczyła rozmowa z tłumaczami i tłumaczką literatury fantastycznej: Ewą Skórską, Piotrem W. Cholewą i Stanislavem Komárkiem, którzy opowiedzieli o początkach swojej kariery zawodowej i doradzili młodym tłumaczom, w jaki sposób mogą zacząć przygodę z tym gatunkiem. Wskazali również na trudności napotykane w przekładzie autorów fantastyki i sytuacje, które dla nich samych okazały się wyzwaniem.