Gdańskie Spotkania Literackie

Nagroda za całokształt twórczości translatorskiej

 

W drugiej edycji Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego nagroda za całokształt twórczości została przyznana Danucie Ćirlić-Straszyńskiej za przekłady literatury Jugosławii i krajów pojugosłowiańskich.

Fragment laudacji wygłoszonej przez Przewodniczącą Kapituły Nagrody, Annę Wasilewską:

Nagrodę za całokształt otrzymuje pani Danuta Cirlić-Straszyńska. To dzięki niej polski czytelnik mógł rozsmakować się w literaturze jugosłowiańskiej i postjugosłowiańskiej. Od przekładowego debiutu w roku 1966 wydała ponad 70 książek, nie licząc słuchowisk radiowych ani utworów publikowanych w czasopismach. Jako tłumaczka uprawia wszystkie gatunki literackie: prozę, poezję, eseistykę i dramat.

Trudno sobie dziś wyobrazić puzzle literatury europejskiej bez dopływu piśmiennictwa Południowych Słowian. Bez książek Danilo Kiša, Miodraga Bulatovicia, Miloša Crnjanskiego, Milorada Pavicia, Bory Ćosicia czy Predraga Matvejevicia.

Danuta Cirlić-Straszyńska użyczyła głosu kilkudziesięciu pisarzom, ale pisząc cudze książki zawsze pamiętała, żeby pod ich nazwiskami nie napisać własnych, żeby zachować osobność języka każdego z nich, nadać ich utworom wyrazistą dykcję. Niczym wytrawny aktor wcielała się w cudze głosy, grając przy tym na całej klawiaturze rozpiętej od tonów niskich do wysokich.

 

Danuta Cirlić-Straszyńska (ur. 1953 r.) ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując tytuł magistra. Pracowała jako redaktor w wydawnictwie „Czytelnik”, potem w Dziale Literackim Polskiego Radia i wreszcie w redakcji „Literatury na Świecie”. W latach sześćdziesiątych stale współpracowała jako krytyk z „Nowymi Książkami” i innymi czasopismami literackimi oraz Polskim Radiem. Debiutowała osnutą na jugosłowiańskich wątkach ludowych książką Bajki spod pigwy. Jako tłumaczka debiutowała w 1966 r. przekładem powieści chorwackiego pisarza Ivana Kušana Zagadkowy chłopiec. Od tej pory przetłumaczyła ponad 60 książek, które często opatrywała własnymi wstępami lub posłowiami. W latach 1967-2006 wprowadziła na polski rynek wydawniczy Danila Kiša, Miloša Crnajskiego, Miodraga Bulatovicia, Milorada Pavicia, Bory Ćosicia. Z literatury chorwackiej przełożyła dziennik Julije Bebešicia, Slobodana Novaka, powieści Krsto Špoljara, książki Dubravki Ugrešić, Predraga Matvejevicia, ostatnio Mariny Trumic. Z literatury Bośni i Hercegowiny przetłumaczyła m. in.: Stevana Tonticia, Izeta Sarajlicia; antologię współczesnej literatury BiH Kraj kilimem przykryty ułożyła i przetłumaczyła wraz z Dorotą Jovanką Cirlić. Przełożyła ponad 20 słuchowisk radiowych, wiele opowiadań dla czasopism oraz sztuki teatralne Miodraga Žalicy, Danila Kiša, Gorana Stefanovskiego, Dušana Kovačevicia i Tomislava Zajeca. Z języka macedońskiego przetłumaczyła książki Živka Činga oraz Lidii Dimkovskiej. Za całokształt twórczości otrzymała Order Sztandaru Jugosłowiańskiego ze Złotą Gwiazdą, nagrodę PEN Clubu serbskiego (1980), nagrodę ZAiKS-u (1984), nagrodę „Literatury na Świecie” (2005); jest także laureatką nagród Stowarzyszenia Tłumaczy Macedońskich (1984) i Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich (1984). W 2017 roku otrzymała Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego. (za: http://sppwarszawa.pl/czlonkowie/danuta-cirlic-straszynska/).